Inleiding tot differentiëren: Afgeleiden van exponentiële functies en logaritmen
Rekenregels voor exponentiële functies en logaritmen
Voordat we doorgaan met differentiëren, benoemen we de meest gebruikte rekenregels voor de natuurlijke exponentiële functies en logaritmen.
Rekenregels voor de natuurlijke exponentiële functie en logaritme
Laat #x#, #y#, #a# positieve getallen zijn met #a\ne1# en laat #u# en #v# willekeurige getallen zijn.
- #\ln(1) = 0#
- #\ln(x\cdot y) =\ln(x)+\ln(y)#
- #\ln\left(\dfrac{1}{x}\right) =-\ln(x)#
- #\ln\left(\dfrac{x}{y}\right) =\ln(x)-\ln(y)#
- #\ln\left(x^u\right) =u\cdot \ln(x)#
- #\log_a(x) =\dfrac{\ln(x)}{\ln(a)}#
- #\e^{\ln(x)}=x#
- #\ln\left(\e^u\right) = u#
- als #u\lt v#, dan #\e^u\lt \e^v#; met andere woorden: #\exp# is stijgend op #\mathbb{R}#
- als #x\lt y#, dan #\ln(x)\lt \ln(y)#; met andere woorden: #\ln# is stijgend op #\ivoo{0}{\infty}#
De uitspraken volgen alle direct uit de Eigenschappen van de logaritme en de bekende regels van de rekenkunde.
Regel 6 maakt het mogelijk om een logaritme met basis #a# uit te drukken in de natuurlijke logaritme.
#{{x^8}\over{y^4}}#
Dit is als volgt in te zien:
\[ \begin{array}{rclcl}
\e^{\ln{(x^8)}-4 \cdot \ln{(y)}} &=&\e^{\ln{(x^8)}-\ln{(y^4)}} &\phantom{xx}&\color{blue}{a\cdot\ln(b)=\ln\left(b^a\right)}\\
&=& \frac{\e^{\ln{(x^8)}}}{\e^{\ln{(y^4)}}} &\phantom{xx}&\color{blue}{\e^{a-b}=\frac{\e^a}{\e^b}}\\
&=& \frac{x^8}{y^4}&\phantom{xx}&\color{blue}{\e^{\ln\left(a\right)}=a}\\
\end{array} \]
Dit is als volgt in te zien:
\[ \begin{array}{rclcl}
\e^{\ln{(x^8)}-4 \cdot \ln{(y)}} &=&\e^{\ln{(x^8)}-\ln{(y^4)}} &\phantom{xx}&\color{blue}{a\cdot\ln(b)=\ln\left(b^a\right)}\\
&=& \frac{\e^{\ln{(x^8)}}}{\e^{\ln{(y^4)}}} &\phantom{xx}&\color{blue}{\e^{a-b}=\frac{\e^a}{\e^b}}\\
&=& \frac{x^8}{y^4}&\phantom{xx}&\color{blue}{\e^{\ln\left(a\right)}=a}\\
\end{array} \]
Ontgrendel volledige toegang
Toegang voor leraar
Vraag een demo account aan. Wij helpen je graag op weg met onze digitale leeromgeving.
Toegang voor student
Is jouw universiteit niet aangesloten?
Via Pass Your Math kan je toegang krijgen tot onze cursussen onafhankelijk van je onderwijsinstelling. Bekijk de prijzen en nog veel meer. Of ga naar
omptest.org als je een OMPT examen moet maken.
omptest.org als je een OMPT examen moet maken.